Mencegah degenerasi makula berkaitan usia (AMD) dan katarak
Penglihatan ialah salah satu anugerah paling menakjubkan yang kita miliki. Fikirkan apa yang tidak dapat kita lakukan tanpanya. Sebenarnya, kaji selidik menunjukkan bahawa orang lebih takut kehilangan penglihatan berbanding deria lain, namun kita sering menganggapnya perkara biasa.
Apabila kita menua, ketajaman penglihatan tidak lagi sama; pendedahan berpanjangan kepada sinaran ultraungu (UV) dan cahaya biru yang berbahaya boleh menyebabkan kerosakan radikal bebas yang berlebihan pada mata, yang berpotensi membawa kepada degenerasi makula berkaitan usia (AMD) dan katarak.
Degenerasi makula berkaitan usia (AMD)
Fikirkan retina anda seperti filem dalam kamera (bukan digital). Di retina, rod dan cone (sel fotoreseptor) menukar imej menjadi impuls elektrik, yang dihantar ke otak melalui saraf optik.
Itulah cara mata, atau lebih tepat, otak, melihat imej.
Bahagian retina yang paling sensitif ialah makula. Di situ, jutaan sel cone tersusun padat untuk menghasilkan imej beresolusi tinggi yang membolehkan penglihatan pusat yang tajam, diperlukan untuk aktiviti seperti membaca, menulis, memandu, dan mengenali wajah. Makula inilah yang boleh merosot seiring usia.
Oleh kerana hanya makula yang terjejas, penglihatan pusat hilang (walaupun kebutaan total dapat dielakkan).
Degenerasi makula tidak menyebabkan kesakitan. Ia menjejaskan sepertiga daripada orang dewasa berumur lebih 75 tahun dan merupakan punca utama ketidakupayaan penglihatan bagi mereka yang berumur lebih 65 tahun. Faktor umur adalah risiko paling besar.
Definisi katarak
Kanta mata, yang berfungsi memfokuskan sinar cahaya ke retina, sepatutnya jernih. Apabila kanta menjadi legap, bahagian yang legap itu disebut sebagai katarak. Katarak merupakan punca utama penglihatan terjejas dan kebutaan di seluruh dunia, menjejaskan sehingga 40% individu berumur lebih 75 tahun.
Katarak paling kerap disebabkan oleh pendedahan berlebihan kepada cahaya terang (terutamanya cahaya matahari), namun faktor lain juga boleh menyumbang kepada pembentukannya seperti merokok, faktor keturunan, kecederaan, diabetes, serta pengambilan ubat-ubatan tertentu.
Katarak biasanya berkembang secara perlahan, bermula dengan penglihatan kabur, nampak tompokan, dan rasa seolah-olah terdapat lapisan menutupi mata.
Lutein dan Zeaxanthin di dalam mata
Karotenoid ialah pigmen merah, kuning, dan jingga yang terdapat dalam buah-buahan serta sayur-sayuran berwarna kuning-jingga, sayur-sayuran berdaun hijau gelap, dan juga jagung.
Daripada lebih 600 pigmen tumbuhan yang dikenali sebagai karotenoid dalam alam semula jadi, hanya dua jenis karotenoid – Zeaxanthin dan Lutein – yang terkumpul secara khusus di retina, makula, dan kanta mata.
Zeaxanthin merupakan komponen utama di bahagian tengah makula, manakala Lutein mendominasi bahagian tepi luar. Mata bersifat selektif dan secara semula jadi menempatkan Zeaxanthin daripada sumber makanan di bahagian tengah makula, iaitu kawasan paling penting untuk penglihatan pusat dan paling memerlukan perlindungan.
Terkumpul di kanta dan retina, kedua-dua karotenoid ini memainkan dua fungsi penting:
- Melindungi mata daripada sinaran ultraungu (UV) yang berbahaya.
• Bertindak sebagai penapis cahaya biru berbahaya dan antioksidan, membantu mengurangkan risiko degenerasi makula berkaitan usia (AMD) dan katarak.
• Bertindak sebagai antioksidan yang melindungi kanta, retina, dan makula daripada kerosakan radikal bebas akibat pendedahan kepada cahaya matahari, skrin komputer, dan sumber cahaya lain.
• Kedua-duanya menyerap bahagian spektrum cahaya paling bertenaga dan paling merosakkan (cahaya biru ultraungu).
Penyerapan spektrum cahaya berintensiti tinggi amat penting untuk melindungi kanta, retina, dan makula pada mata. Cahaya biru berintensiti tinggi juga menghasilkan radikal bebas yang boleh merosakkan tisu mata.
Seperti banyak nutrien penting lain, Lutein dan Zeaxanthin tidak dihasilkan oleh tubuh badan. Satu-satunya cara untuk mendapatkannya ialah melalui pengambilan makanan yang kaya dengan antioksidan ini atau melalui suplemen Lutein dan Zeaxanthin.
Dalam tubuh manusia, Lutein dan Zeaxanthin ditemui terutamanya pada kulit, mata, serviks, otak, hati, paru-paru, prostat, serum darah, dan payudara. Malangnya, apabila usia meningkat, kepekatan Lutein dan Zeaxanthin dalam mata akan berkurangan.
Selain peranannya dalam mencegah katarak, Lutein dan Zeaxanthin juga berpotensi memperbaiki penglihatan bagi individu yang sudah menghidap katarak. Satu kajian mendapati bahawa apabila pesakit katarak berkaitan usia mengambil suplemen Lutein dan Zeaxanthin, ketajaman penglihatan mereka bertambah baik.
Dua perkara penting yang perlu diberi perhatian apabila membeli suplemen Lutein dan Zeaxanthin:
- Bunga marigold piawai (Tagetes erecta) yang mengandungi sekurang-kurangnya 15% ester Lutein dan 40% Zeaxanthin digunakan bagi memastikan setiap kapsul mengandungi jumlah bahan aktif yang tepat seperti yang dinyatakan pada label.
Tidak semua produk herba untuk mata adalah sama walaupun menggunakan ekstrak bunga marigold. Kandungan bahan aktif boleh berbeza-beza bergantung kepada pelbagai faktor seperti masa penuaian, bahagian tumbuhan yang digunakan, keadaan tanah (mungkin kekurangan nutrien tertentu), spesies tumbuhan, dan lokasi geografi tempat herba ditanam.
- Lutein dan Zeaxanthin berkepekatan tinggi digunakan.
Pastikan suplemen mata mengandungi sekurang-kurangnya 6mg Lutein piawai, namun 10mg adalah lebih disarankan. Banyak suplemen Lutein dan Zeaxanthin hanya mengandungi jumlah Zeaxanthin yang sangat kecil (dalam unit mikrogram, mcg), sedangkan kajian menunjukkan bahawa Zeaxanthin hanya memberi manfaat apabila diambil pada dos lebih tinggi, iaitu sekurang-kurangnya 5mg sehari.