Terdapat Cara untuk Menajamkan Penglihatan Mata yang Menua
Hari Penglihatan Sedunia (WSD) ialah hari kesedaran antarabangsa yang diadakan setiap tahun pada hari Khamis kedua bulan Oktober untuk memberi tumpuan kepada isu kebutaan dan gangguan penglihatan yang boleh dielakkan di seluruh dunia. Tahun ini, ia disambut pada 9 Oktober 2025.
Penglihatan adalah anugerah yang paling berharga. Kerosakan penglihatan merupakan salah satu kecacatan yang paling ditakuti. Kita hidup dalam dunia yang penuh rangsangan visual: lampu isyarat, papan iklan, televisyen, dan sebagainya. Bayangkan jika anda tidak dapat melihat — bagi kebanyakan orang, hidup akan kehilangan sebahagian besar maknanya.
Apabila kita menua, penglihatan tidak lagi setajam dahulu; pendedahan berpanjangan kepada sinaran ultraviolet (UV) dan cahaya biru berbahaya boleh menyebabkan kerosakan radikal bebas yang berlebihan pada mata, yang boleh membawa kepada simptom seperti kesukaran membaca, penglihatan malam yang lemah, dan keletihan mata akibat penggunaan berlebihan. Ini adalah tanda-tanda presbiopia, iaitu sebahagian daripada proses penuaan yang semula jadi tetapi sering mengganggu, biasanya mula kelihatan pada usia awal hingga pertengahan 40-an dan semakin teruk sehingga sekitar usia 60 tahun.
Anda mungkin menyedari presbiopia apabila mula memegang buku atau surat khabar pada jarak lengan untuk membacanya. Jika anda rabun jauh, anda mungkin dapat mengatasi presbiopia sementara dengan membaca tanpa cermin mata.
Dr Leonard Yip, pakar oftalmologi di Hospital Tan Tock Seng, berkata: “Kehilangan penglihatan boleh dicegah dengan pengesanan awal.” Beliau menambah, “Jika anda berumur antara 40 hingga 64 tahun, anda seharusnya menjalani pemeriksaan mata oleh pakar oftalmologi setiap dua hingga empat tahun.” Jika anda berumur lebih 65 tahun, pemeriksaan sepatutnya dilakukan setiap satu hingga dua tahun.
Dr Garry Kappel, seorang optometrist holistik dan alternatif di Portland, Oregon, menulis: “Saya percaya faktor persekitaran — bukan sahaja penuaan — merupakan pengaruh utama kepada peningkatan penyakit dan mutasi sel.” Dalam tempoh 30 tahun, beliau melihat peningkatan ketara dalam kemunculan gangguan mata seperti mata kering, degenerasi makula, glaukoma, dan katarak. “Salah satu fakta menakutkan ialah keadaan ini semakin menjejaskan orang muda.”
Degenerasi makula berkaitan usia (AMD) dan katarak secara bersama menyebabkan majoriti kebutaan di kalangan orang dewasa. Kehilangan penglihatan berkaitan usia tidaklah sesuatu yang tidak dapat dielakkan. Kedua-dua keadaan ini adalah akibat langsung daripada kesan merosakkan pendedahan cahaya pada struktur halus dalam mata.
Kajian menunjukkan bahawa sinaran ultraungu boleh menyebabkan kerosakan kekal pada permukaan mata dan struktur dalaman seperti kanta dan retina. Faktor risiko lain termasuk tinggal di negara yang berhanpiran dengan khatulistiwa, seperti Malaysia.
Ramai yang percaya bahawa kehilangan penglihatan adalah sebahagian daripada proses penuaan, tetapi kajian menunjukkan bahawa suplemen nutrien dengan dua pigmen tumbuhan yang dipanggil karotenoid, iaitu Lutein and Zeaxanthin, boleh membantu menguatkan dan melindungi mata daripada kesan merosakkan AMD dan katarak.
Daripada lebih 600 pigmen tumbuhan yang dipanggil karotenoid, hanya dua antioksidan ini — Zeaxanthin dan terkumpul secara khusus di retina, makula, dan kanta.
Tumbuhan mensistesis Lutein dan Zeaxanthin untuk menyerap tenaga cahaya dan melindungi daripada cahaya berlebihan. Manusia juga menggunakan pigmen ini untuk melindungi mata daripada kesan merosakkan daripada cahaya. Fungsi kedua-dua Lutein dan Zeaxanthin boleh dikaitkan seperti “cermin mata hitam semula jadi” untuk mata.
Mata bersifat selektif dan meletakkan Zeaxanthin daripada diet di tengah makula, kawasan kecil di pusat retina yang bertanggungjawab untuk penglihatan tajam sepanjang hayat, manakala Lutein dominan di tepi luar, kawasan yang paling memerlukan perlindungan.
Terkumpul di kanta dan retina, kedua-dua karotenoid ini memenuhi dua fungsi penting:
1. Melindungi mata daripada cahaya ultraungu (UV) berbahaya.
Bertindak sebagai penapis terhadap cahaya biru yang merosakkan dan sebagai antioksidan, Lutein dan Zeaxanthin membantu mengurangkan risiko degenerasi makula berkaitan usia (AMD) dan katarak, punca utama kebutaan di dunia.
2. Bertindak sebagai antioksidan untuk melindungi kanta, retina, dan makula daripada kerosakan radikal bebas akibat pendedahan kepada cahaya matahari, skrin komputer, dan bentuk cahaya berbahaya lain.
Kedua-dua Lutein dan Zeaxanthin menyerap bahagian cahaya spektrum yang sangat berenergi dan merosakkan (ultraviolet biru). Penyerapan spektrum cahaya berenergi tinggi ini penting untuk melindungi kanta, retina, dan makula. Cahaya biru berenergi tinggi juga menghasilkan “radikal bebas” yang merosakkan tisu mata.
Apabila kita menua, kepekatan Lutein dan Zeaxanthin dalam mata menurun. Malangnya, tubuh tidak dapat menghasilkan Lutein dan Zeaxanthin. Jadi, kita perlu memperolehnya daripada diet. Beberapa bukti menunjukkan bahawa lebih sukar untuk mendapatkan paras Zeaxanthin yang tinggi daripada makanan berbanding Lutein, menunjukkan bahawa pengambilan suplemen adalah disyorkan.
Pengambilan suplemen harian Lutein dan Zeaxanthin telah didapati meningkatkan kepekatan kedua-dua Lutein dan Zeaxanthin dalam kanta, retina, dan makula, menyokong penglihatan yang lebih sihat dan lebih tajam, terutamanya bagi mereka yang mengalami AMD dan katarak.
Kajian terkini menunjukkan bahawa mengambil suplement yang mengandungi 10 mg kombinasi Lutein dan Zeaxanthin menghasilkan kepekatan terbaik bagi kedua dua karotinoid ini di seluruh retina..
Dua perkara penting apabila membeli suplemen Lutein dan Zeaxanthin:
1. Ekstrak bunga marigold standardisasi (Tagetes erecta) yang mengandungi sekurang-kurangnya 15% ester Lutein dan 40% Zeaxanthin untuk memastikan setiap kapsul mengandungi jumlah bahan aktif yang tepat seperti yang dinyatakan pada label.
Tidak semua produk herba mata adalah sama walaupun menggunakan ekstrak bunga marigold. Banyak ekstrak menghasilkan paras bahan aktif yang berbeza bergantung pada:
- waktu/tahun tuaian
- bahagian tumbuhan yang digunakan
- keadaan tanah (mungkin kekurangan nutrien tertentu)
- spesies yang digunakan
- lokasi geografi penanaman herba
2. Penggunaan Lutein dan Zeaxanthin tertumpu:
Pastikan suplemen mengandungi sekurang-kurangnya 6 mg, tetapi lebih baik 10 mg lutein yang distandardkan. Banyak suplemen Lutein dan Zeaxanthin hanya mengandungi jumlah Zeaxanthin yang sangat kecil — dalam mikrogram (mcg), sedangkan kajian menunjukkan Zeaxanthin hanya memberi manfaat apabila kuantitinya lebih tinggi, contohnya sekurang-kurangnya 5 mg sehari.
Untuk kemudahan pengambilan, adalah lebih bijak memilih formula kesihatan mata 2-dalam-1 dengan Lutein dan Zeaxanthin tertumpu untuk melindungi mata daripada kerosakan radikal bebas, menajamkan penglihatan, dan menyokong mata yang lebih sihat.